::: Y Cwpwrdd Gwydr :::

Monitro Pynciau, Mesur Safonau

Dylunio a Thechnoleg
Gwerthuswch safonau, drwy farnu gallu'r disgyblion i:

ymchwilio, datblygu, cynllunio a chyfleu syniadau dylunio
gwybod am a gweithio gydag offer, deunyddiau a chydrannau wrth wneud cynhyrchion a systemau
gwerthuso'r prosesau y maent yn eu defnyddio a'r cynhyrchion y maent yn eu gwneud
ystyried anghenion a dymuniadau pobl a'r cyfleoedd ar gyfer gwneud cynhyrchion ar eu cyfer

Ydyn nhw'n gallu gwerthuso'u gwaith wrth iddynt fynd ymlaen:

profi eu cynhyrchion a gwneud unrhyw addasiadau angenrheidiol i'w gwella
siarad yn hyderus am eu syniadau technegol a chyflwyno gwybodaeth a syniadau drwy ysgrifennu a lluniadu, gan gynnwys defnyddio TGCh
gweithio'n annibynnol ac ar y cyd

Erbyn diwedd eu cyfnod yn yr ysgol gynradd dylai'r disgyblion wybod:

Dylent ddeall:

bod dylunio'n ymwneud â datrys gofynion gwrthdrawiadol (er enghraifft: 'Mae angen i'r barcud hwn fod yn ysgafn ond mae angen iddo fod yn gryf hefyd.')
pam mae un deunydd yn gweddu'n well i swyddogaeth benodol nag un arall
sut i gynnal profion cyn ceisio gwella'u cynhyrchion
pam mae'n bwysig i drin bwyd yn ddiogel ac yn lanwaith
y gallai mynediad i adnoddau ddylanwadu ar y broses o'u dylunio a'u gwneud

Dylai'r disgyblion fedru dangos eu sgiliau yn y ffordd y maent yn:

datblygu manyleb ddylunio
trin offer lluniadu fel pensiliau, ysgrifbinnau ac adnoddau TGCh
lluniadu syniadau dylunio gan ddefnyddio brasluniau â nodiadau
defnyddio offer, fel siswrn a thyllwr yng Nghyfnod Allweddol 1 ac offer mesur, haclifiau, driliau a chyllyll torri i blant yng Nghyfnod Allweddol 2, yn ddiogel ac yn gywir
modelu syniadau gyda chitiau adeiladu, cerdyn a phlastig dalennog ac, yng Nghyfnod Allweddol 2, defnyddio caledwedd rheoli cyfrifiadurol
defnyddio offer megis cloriannau; a chymhwyso'r wybodaeth y maent wedi'i ddysgu ym meysydd eraill y cwricwlwm

Gofynnwch gwestiynau wrth ddadansoddi'r gwaith, fel:

'Ydy'r disgyblion yn dysgu sgiliau, prosesau a gwybodaeth benodol a pherthnasol drwy dasgau ymarferol â ffocws iddynt?'
'Ydy'r disgyblion yn ymchwilio ac yn gwerthuso amrywiaeth o gynhyrchion cyfarwydd – a sut maent yn defnyddio'r wybodaeth a'r sgiliau a ddysgwyd o'r gweithgaredd hwn?'
'Ydy'r disgyblion yn ymgymryd ag amrywiaeth cynyddol gymhleth o aseiniadau dylunio a gwneud dros amser?'
'Ydy'r disgyblion yn cynhyrchu ac yn datblygu eu syniadau eu hunain ar gyfer cynhyrchion neu a ydyn nhw bob amser yn dilyn dyluniad rhywun arall?'
'Ydy creadigrwydd yn cael ei feithrin?'
'Ydy'r disgyblion yn defnyddio amrywiaeth cynyddol o offer a deunyddiau i wneud cynhyrchion neu ydy'r disgyblion yn cael eu gororfodi gan adnoddau cyfyngedig, gorddefnydd o daflenni gwaith neu dempledau sy'n cyfyngu ar eu gwaith?'
'Ydy'r disgyblion yn gwerthuso canlyniadau eu cynhyrchion yn effeithiol, gan nodi'r hyn sy'n gweithio'n dda a'r hyn y mae angen ei wella?'
'Pha mor dda mae'r disgyblion yn cyfleu eu syniadau a'u cynlluniau mewn gwahanol ffyrdd?', 'A roddir sylw priodol i iechyd a diogelwch?'.

Gallai cwestiynau i'w gofyn i'r disgyblion ar ddiwedd neu'n agos at ddiwedd Cyfnod Allweddol 1 gynnwys:

'Beth rydych chi wedi'i wneud?'
'Pa offer a deunyddiau a ddefnyddioch chi?'
'Pam penderfynoch chi ei wneud fel hyn?'
'Sut gallech chi wneud hwn yn gryfach?'
'Sut unoch chi hwn â hwn?', 'Pa ffordd arall y gallech chi fod wedi'i wneud?'
'Sut mae'n gweithio?'
'Beth fyddai'n digwydd petaech yn gwneud hwn o ffabrig yn hytrach na cherdyn?'
'Dangoswch i mi/dywedwch wrthyf sut y gwnaethoch...'
'Rwy'n gweld eich bod wedi cymharu gwahanol fathau o gynwysyddion llaeth. Pa un fyddai'r gorau i fynd ag ef ar drip ysgol?'

Gofynnwch gwestiynau tebyg i'r canlynol i'r disgyblion ar ddiwedd neu'n agos at ddiwedd Cyfnod Allweddol 2:

'I bwy mae hwn ar ei gyfer?' 'Beth maen nhw wedi'i ddweud amdano?' 'I ba raddau rydych chi'n cytuno â nhw?'
'Sut y bydd hwn yn cael ei ddefnyddio?'
'Ym mha ffyrdd rydych chi wedi defnyddio cyfrifiaduron mewn D&T i'ch helpu chi i ddylunio?'
'Pam rydych chi wedi defnyddio'r deunyddiau a'r cydrannau hyn?'
'Pa fathau o switshis rydych chi'n gwybod amdanynt?' 'Pam y defnyddioch chi'r un hwn yn yr achos hwn?'
'Sut gallech chi wneud hwn yn fwy anystwyth?'
'Beth fyddai'n digwydd petai hwn yn gwlychu?'
'Beth sy'n gweithio'n dda a beth y gellid ei wella?'
'Beth rydych chi wedi'i ddysgu o'r gweithgaredd hwn?'

Dylech drafod y gwaith sydd wedi'i gofnodi yn llyfrau'r disgyblion gan ofyn iddynt gyfeirio at ei gynnwys a'i gyd-destun.

Dewiswch bwnc arall isod: